Neurorehabilitacja to dziedzina przyszłości
Jest to bardzo złożone pojęcie, obejmujące opiekę nad pacjentami z rozpoznaniem neurologicznym w celu przywrócenia funkcji i poprawy jakości ich życia. Neurorehabilitacja obejmuje szeroki zakres dziedzin, które się pod nią mieszczą. Prawdą jest, że szczególnie w przypadku pacjentów neurologicznych niezbędna jest w leczeniu współpraca multidyscyplinarna oraz szacunek dla indywidualnych potrzeb i umiejętności pacjenta. Idealnie byłoby, gdyby pacjent miał zespół składający się z neurologa, psychologa, fizjoterapeuty, terapeuty zajęciowego i logopedy. W poniższym artykule zajmiemy się interwencją fizjoterapeutyczną u pacjentów z rozpoznaniem neurologicznym.
Diagnozy, z którymi można się spotkać w neurorehabilitacji
Diagnoz, z którymi możemy spotkać się w neurorehabilitacji jest wiele. Ogólnie można powiedzieć, że w ramach diagnostyki neurologicznej, gdy tkanka mózgowa jest uszkodzona, np. podczas udaru ośrodkowego lub urazu, podczas rehabilitacji wykorzystuje się tzw. neuroplastyczność mózgu. Jest to zdolność regeneracyjna ośrodkowego układu nerwowego. Chociaż w przeszłości ośrodkowa tkanka nerwowa była uważana za nieodnawialną i sztywną w wieku dorosłym, teraz wiemy, że tak nie jest. Chociaż nowe neurony nie powstają już w wieku dorosłym, odnowa może nastąpić właśnie poprzez neuroplastyczność. Odbudowa ta jest albo strukturalna, gdy pojawiają się nowe połączenia między neuronami, albo funkcjonalna, gdy część mózgu przejmuje rolę uszkodzonego obszaru. Poprzez percepcje i informacje z peryferii staramy się w neurorehabilitacji zaadresować tkankę nerwową mózgu i w ten sposób obudzić te procesy regeneracyjne.
Metody oparte na neurofizjologii stosowane są w terapii diagnoz neurologicznych. Do każdego fizjoterapeuty należy wybór konkretnego podejścia, zgodnie z kompatybilnością z konkretną diagnozą. Przykładem podejść neurofizjologicznych jest odruch lokomocji Vojta, koncepcje DNS, ACT, PNF i inne. Podejścia te łączy się z metodami mobilizacyjnymi, terapią tkanek miękkich oraz terapeutycznym wychowaniem fizycznym w ramach indywidualnej interwencji fizjoterapeutycznej w celu nadania idealnego tonu, wpłynięcia na blokady stawowe, ułożenia poszczególnych segmentów czy zmniejszenia dolegliwości bólowych.
Systemy rehabilitacyjne kończyny górnej i dolnej
Dużą zaletą jest możliwość zastosowania w gabinecie jednego z zaawansowanych systemów rehabilitacyjnych dla pacjenta. W kolejnych akapitach przedstawiamy produkty firmy BTL, które mogą znaleźć zastosowanie w zaawansowanej rehabilitacji robotycznej. Marka BTL oferuje opcje neurorehabilitacji kończyn górnych i dolnych oraz całego ciała. Urządzenia przeznaczone są zarówno do terapii, jak i diagnostyki.
Do pionizacji pacjenta można zastosować urządzenie Innowalk, które zapewnia nie tylko pionową pozycję pacjenta, ale także dynamiczny ruch kończyn dolnych i symulację chodu. Dzięki pionizacji struktury kostne są obciążane u pacjentów unieruchomionych w celu zapobiegania osteoporozie, pozycja pionowa również wspomaga perystaltykę. Przepływ informacji z receptorów obwodowych z mięśni i ścięgien do ośrodka stymuluje tkankę nerwową do tworzenia nowych połączeń między neuronami (patrz akapit drugi). Asystentem w treningu marszu i pionizacji może być również urządzenie Exoathlet, które można dostosować do możliwości i potrzeb danego pacjenta. W ramach treningu marszowego możesz skorzystać z treningu z informacją zwrotną na urządzeniu Walker view lub na smart barach, gdzie możesz również trenować chodzenie po schodach. Dzięki czujnikom wyczuwającym reakcję organizmu na ruch, urządzenia te można dokładnie dopasować do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Egzoszkielety w rehabilitacji neuromotorycznej
Egzoszkielet Alex Pro może służyć do rehabilitacji neuromotorycznej całej kończyny górnej. Urządzenie zawiera czujniki do wykrywania ruchu stawów barkowych i łokciowych, a także przedramienia i nadgarstka. Urządzenie Gloreha, rękawica wspomagana robotem, może służyć do terapii akrą kończyn górnych. Rękawica jest w pełni dostosowana do możliwości danego pacjenta, stopień wspomagania ruchu można modyfikować w trzech etapach. Urządzenie służy do treningu motoryki ręki zarówno przy ruchach w pełni biernych, jak i dla pacjentów nastawionych na poprawę szybkości, dokładności czy sprawności.
Obecnie terapia urządzeniami stanowi obiecującego pomocnika w ramach interwencji terapeutycznej. Dziedzina przechodzi wiele zmian i zmierza w kierunku coraz bardziej wyrafinowanego podejścia. W tym artykule chcieliśmy przedstawić krótki przegląd kierunku, w jakim robotyka zmierza w fizjoterapii. Myślę jednak, że zdecydowanie mamy na co czekać w przyszłości.